Trẻ bị bệnh là một nỗi lo lớn trong gia đình, đặc biệt là đối với các bà mẹ trẻ, vì thường chưa biết cách săn sóc cho bé thế nào dẫn đến những sai lầm trong việc chăm sóc trẻ nên tình trạng bệnh thêm trầm trọng. Sau đây là 1 số bệnh trẻ hay mắc và cũng hay gặp sai lầm của các bà mẹ trong chăm sóc trẻ.
Chườm trán cho trẻ bằng nước ấm giúp giảm nhiệt khi trẻ bị sốt.
Chăm sóc trẻ bị sốt cao co giật
Sốt là 1 triệu chứng hay gặp tại trẻ em, có thể là dấu hiệu của 1 bệnh nhiễm khuẩn cấp tính như viêm họng, viêm tai giữa, viêm VA… hoặc cũng có thể chỉ sốt do virut trong các bệnh sốt phát ban hoặc cúm. Tuy nhiên, trẻ em do đặc điểm về sinh lý và cấu tạo của hệ thần kinh chưa hoàn thiện nên lúc sốt cao trẻ dễ bị co giật. Hơn nữa, trẻ em thường có hiện tượng sốt rất nhanh và bất ngờ - đây là nguyên nhân khiến gia đình lúng túng và mất bình tĩnh lúc thấy trẻ co giật. Do vậy, dù bất kỳ nguyên do nào gây sốt cao trên 38o5C cũng cần hạ sốt để ngăn ngừa các cơn co giật có thể diễn ra do sốt cao. Chúng ta có thể hạ sốt cho trẻ bằng hai phương pháp sau:
Phương pháp vật lý: cởi bỏ bớt quần áo, chỉ cần mặc một áo, quần mỏng rộng, thoáng. Nằm ở phòng thoáng mát tranh gió lùa. Có thể sử dụng khăn nhúng nước ấm lau trán và toàn thân cho trẻ. Hoặc tắm cho trẻ bằng nước ấm có nhiệt độ thấp hơn nhiệt độ cơ thể trẻ 2oC. Nước ấm sẽ giúp giãn mạch ngoại vi nên có tác dụng hạ sốt. Chú ý: không được chườm đá lạnh. Khi chườm đá, sờ ngoài da thấy mát nhưng thực tế đá lạnh gây co mạch ngoại vi, cơ thể càng bị giữ nhiệt nên sẽ không hạ sốt.
Phương pháp sử dụng thuốc: Thường dùng là paracetamol với liều thấp nhất là 10mg/kg thể trọng, tối đa là 20mg/kg thể trọng và có thể lặp lại liều này sau 4-6 giờ. Thuốc có dạng là viên, bột hay siro để uống và dạng viên đạn để đặt hậu môn. Trong thời gian trẻ sốt thì cứ 6-8 giờ cho trẻ uống 1 lần sẽ hạn chế được việc nâng cao thân nhiệt. Việc dùng tương tự có tác dụng phòng ngừa các cơn co giật do sốt hơn là chỉ sử dụng thuốc khi trẻ sốt cao và tránh được cơn tăng vọt thân nhiệt có thể gây ra các cơn co giật đặc biệt vào đêm.
Tránh những sai lầm lúc trẻ bị sốt cao co giật: là không nên cải thiện cho con uống thuốc hạ sốt trong lúc đang co giật vì dễ gây sặc rất nguy hiểm. Điều thiết yếu là cha mẹ phải thật bình tĩnh, hãy để trẻ nằm nghiêng một bên để đờm nhớt có thể chảy ra ngoài và làm thông thoáng đường thở của trẻ. Không tìm cách đặt bất cứ thứ gì trong miệng của trẻ khi đang co giật vì phần nhiều các cơn co giật do sốt tự ngưng sau một vài phút. Khi hết cơn co giật có thể nhét thuốc hạ sốt vào hậu môn nếu trẻ sốt cao và dùng khăn nhúng nước ấm lau trán và toàn thân cho trẻ, thường sau 30 phút tới một giờ, thuốc sẽ có tác dụng và trẻ sẽ hạ sốt dần. Tiếp tục theo dõi, nếu như trẻ không sốt cao trở lại và chơi ngoan thì chưa cần được đưa đi bệnh viện ngay. Nếu trẻ vẫn sốt cao tái lại thì cần đưa trẻ đi khám.
Chăm sóc trẻ tiêu chảy cấp
Tiêu chảy là tình trạng đi tiêu nhiều lần trong ngày và lỏng (phân có lúc chỉ là nước). Tiêu chảy chỉ là triệu chứng, do khá nhiều nguyên nhân gây ra: dị ứng hoặc rối loạn do ngộ độc thực phẩm; nhiễm Rotavirrus, nhiễm khuẩn (sigela, samonela, E.coli, nhiễm ký sinh trùng…). Do tiêu chảy cấp gây mất nước và chất điện giải nên trong điều trị, đặc biệt là đối với trẻ em, vấn đề bậc nhất được đặt ra là bù nước và chất điện giải tại nhà bằng đường uống, tức là trước khi tính đến chuyện cầm tiêu chảy, hãy dùng gói oresol (đối với trẻ em, có thể tới 80% tiêu chảy là do nhiễm virut, trường hợp này chỉ cần bù nước và chất điện giải). Dung dịch oresol cần pha đúng theo hướng dẫn trên bao bì, tức tùy loại mà pha 1lit nước hay 200ml), cho trẻ uống từ 50-100ml sau mỗi lần đi tiêu. Nếu trẻ nôn, 10 phút sau tiếp tục cho trẻ uống nhưng uống chậm hơn (uống từng thìa), uống cho đến lúc trẻ ngừng đi tiêu.
Chú ý không dùng thuốc cầm tiêu chảy và thuốc chống nôn, ví dụ dùng, tuy số lần tiêu chảy có giảm nhưng thực tế thì phân và độc tố vi khuẩn và virut lại ứ đọng trong ruột sẽ làm tiêu chảy kéo dài hơn. Điều cần yếu là cha mẹ cần theo dõi sát dấu hiệu mất nước để đưa đi khám và điều trị kịp thời. Các dấu hiệu cho thấy trẻ bị mất nước là trẻ lừ đừ, mắt trũng và khóc không có nước mắt, môi khô...
Về nuôi dưỡng: Tránh sai lầm lúc trẻ bị tiêu chảy mà người nhà không cho trẻ ăn uống gì vì “ăn vào lại thấy đi tiêu chảy” hoặc kiêng quá mức, điều này chỉ làm cho trẻ càng thiếu nước và dễ kiệt sức hơn. Trong thời gian bé tiêu chảy, cần tiếp diễn cho trẻ bú mẹ và tăng số lần bú. Nếu bé không bú mẹ thì pha sữa bò loãng hơn hằng ngày với nước cháo và chia cho ăn nhiều bữa trong ngày. Với trẻ đã ăn bổ sung thì có thể cho ăn số lượng ít hơn, loãng hơn, nấu bột với cà rốt, thịt gà xay nhỏ. Nếu trẻ không đỡ, nên đưa ngay đến trung tâm y tế để xử lý kịp thời.
Chú ý: chỉ sử dụng kháng sinh lúc thấy phân có máu, mủ (hội chứng lỵ) hoặc có dịch tả (theo chỉ định của bác sĩ) vì dùng kháng sinh không đúng dễ gây tiêu chảy kéo dài.
BS. Nguyễn Kim Dung
 Cách chăm sóc trẻ nhiễm khuẩn đường hô hấp |  Cách ăn, cách chọn dưa lê ngon, ngọt, an toàn |  4 thực phẩm ngăn ngừa ung thư tuyến tiền liệt |
0 nhận xét:
Đăng nhận xét