Ăn nhiều cơm có gây bệnh?

Để trả lời băn khoăn này, chúng tôi đã có cuộc bàn bạc với ThS.BS.TTƯT Dzoãn Thị Tường Vi (nguyên Trưởng khoa Dinh dưỡng, Bệnh viện 198).

Gạo không phải là nguyên do gây bệnh như người ta vẫn tưởng.

Gạo không phải kẻ thù của đái tháo đường

BS Tường Vi khuyến cáo chúng ta chỉ nên tin về các tuyên bố từ Bộ Y tế, Viện Kiểm nghiệm hoặc Viện Dinh dưỡng. Đến thời điểm này, gạo trắng không nằm trong nhóm nguyên nhân gây bệnh đái tháo đường.

Theo BS Tường Vi, tỷ lệ đái tháo đường tại Việt Nam và các nước đang phát triển nâng cao cao là do đời sống được cải cải thiện, con người có xu thế ăn uống bất hợp lý như tiêu thụ nhiều chất béo, chất đạm như thịt, đồ ăn dầu mỡ, đồ ăn nhanh, thực phẩm chế biến sẵn, rượu bia. Việc năng lượng nạp về cơ thể quá nhiều có thể gây nên rối loạn chuyển hóa chất đạm, đặc biệt là chất béo. Thêm về đó, thói quen lười vận động, ít di chuyển lại càng khiến lượng chất béo về cơ thể khó tiêu hao.

Tất cả các nhân tố đó đẩy chúng ta về tình trạng thừa cân, béo phì - hai yếu tố nguy cơ không chỉ dẫn đến đái tháo đường mà còn nhiều căn bệnh hiểm nguy khác như rối loạn mỡ máu, cao huyết áp, gout, sỏi mật, tiền liệt tuyến và gần như bệnh khác xuất phát từ chính sách ăn không hợp lý.

Theo tổng điều tra của Viện dinh dưỡng quốc gia, trong khẩu phần ăn của người Việt có 70-80% từ tinh bột, bao gồm gạo, mì, ngô, khoai, sắn tùy theo từng vùng miền, lượng đạm và chất béo chiếm rất thấp. Cho tới nay, tỷ lệ này đã thay đổi nhiều và hướng đến chính sách hợp lý hơn, nâng cao khẩu phần đạm (có trong cá, trứng, thịt, tôm, cua, ốc…) và chất béo (dầu, mỡ, bơ).

“Người Việt chúng ta bao đời nay đều ăn gạo trắng, nhưng hiện nay mức độ tiêu thụ các chất tinh bột đã giảm đi rất nhiều. Trước đây có người ăn mỗi bữa 3-4 bát cơm. Nhưng hiện nay, nhiều người chỉ ăn nửa bát. Bên cạnh đó, các cuộc nhậu nhẹt nhiều hơn, đồ ăn sẵn, thức ăn nhiều đạm cũng được tiêu thụ nhiều hơn, khiến khẩu phần năng lượng về cơ thể tăng cao. Đó là nguyên nhân gây nên bệnh chứ không phải việc ăn gạo trắng. Nếu ăn cơm gây đái tháo đường thì mọi người Việt Nam đều mắc bệnh”, BS Tường Vi nói.

Không nhất thiết phải nhịn cơm

Theo BS Tường Vi, bệnh nhân đái tháo đường luôn được khuyến cáo chọn các thực phẩm có chỉ số đường huyết thấp. Tức là sau lúc ăn 2h, thực phẩm đó không làm chỉ số đường huyết nâng cao cao mà có thể kiểm soát. Chỉ số đường huyết nâng cao vọt vượt ngưỡng sẽ gây ra biến chứng các vi mạch gây mờ mắt, yếu răng, nhất là là suy thận.

Gạo và mì là những thực phẩm có chỉ số đường huyết cao. Tuy nhiên, BS Tường Vi khẳng định không nhất thiết phải nhịn hoàn toàn tinh bột. Vẫn có thể ăn cơm hàng ngày nhưng chỉ ở mức độ hạn chế.

Theo đó, nếu khẩu phần ăn dành cho người thông thường được khuyến nghị 15% chất đạm, 60-65% chất đường bột và chất béo dưới 25%; với bệnh nhân tiểu đường, chất đường bột nên giảm xuống còn 50-55%, chất đạm 15-18%, chất béo cũng không nên vượt mức 25%.

Ngoài ra, hướng giải quyết dành cho bệnh nhân đái tháo đường là nâng cao cường ăn rau lá và trái cây (loại không chứa nhiều vị ngọt). Chúng đem tới chất khoáng, chất xơ cho cơ thể, có tác dụng ngăn chặn cảm giác thèm ăn, đồng thời giúp tạo ra “màng lưới” làm chậm quy trình đường hấp thu vào máu. Do đó, cho dù ăn tinh bột, việc tiêu thụ nhiều rau và trái cây sẽ luôn là trợ thủ đắc lực trong việc ngăn chặn lượng đường hấp thu vào máu.

Đó cũng chính là lý do các chuyên gia dinh dưỡng khuyên các bệnh nhân đái tháo đường ăn gạo lứt (hay còn gọi là gạo lật) thay cho gạo trắng. Gạo lứt về thực chất là gạo còn nguyên lớp cám ngoài vỏ gạo, chính là phần chất xơ rất tốt cho bệnh nhân đái tháo đường.

Tuy nhiên, gạo lứt thường rất khó ăn, không như cơm trắng chúng ta vẫn thường sử dụng. Bệnh nhân đái tháo đường có thể ăn cơm gạo trắng bình thường với nguyên tắc: giảm lượng cơm, nâng cao lượng rau, trái cây thì bệnh vẫn nằm trong tầm kiểm soát.

BS Tường Vi khuyến cáo ăn uống rất cần yếu trong việc điều chỉnh đường huyết ở bệnh nhân đái tháo đường, bên cạnh đó mỗi người cần có chế độ riêng hợp lý để duy trì cơ thể khỏe mạnh.

Theo Zing

Hiểu về bệnh rối loạn chuyển hóa bẩm sinh để cứu sống con bạn

Tập thể dục giúp đàn ông kéo dài cuộc "yêu"

Mời bạn đọc gửi câu hỏi tham dự Tư vấn truyền hình trực tiếp “Mỡ máu cao - Những biến chứng khó lường”

 

(Theo Gia đình.net)